۹ آبان ۳۰۴ شمسی؛ سالگرد درگذشت زکریای رازی
با اینکه در زمان خود به خاطر باورهای شخصیاش ظلمهای بسیاری به او شد و کتابهایش را افراطیون مذهبی زمانه نابود کردند، آنقدر شهره شد که پس از گذشت بیش از ۱۰۰۰ سال، روزی را به بزرگداشت او اختصاص دادند؛ روز داروسازی. محمد زکریای رازی را همه به عنوان کاشف الکل میشناسیم اما دربارهی تحقیقات او راجع به اسید سولفوریک، نفت سفید و آثارش در زمینههای کیهانشناسی، فلسفه و شیمی کمتر میدانیم. او پایه گذار علم شیمی نوین است و نخستین کسی است که مواد را به سه گروه جمادی، نباتی و حیوانی تقسیم کرد. معروف است که او به علت استفاده از جیوه در کارهای تحقیقاتیاش دچار مشکل بینایی شد و همین امر موجب شد برای پی بردن به راه درمان آن در میانسالی به پزشکی روی بیاورد. رازی با نگارش کتاب «الحاوی» تحول بزرگی در علم پزشکی آن زمان به وجود آورد و ابن سینا کتاب «قانون» را با بهره از این کتاب نگاشت.
رازی در نجوم، موسیقی و شعر هم دستی بر آتش داشت. او کتابهایی درباره بیماری کودکان، ابزار آلات کیمیاگری و پزشکی، آبله و سرخک، سنگ کلیه و مثانه هم داشته است. او حتی پس از نابینا شدناش که خود، آن را به دلیل نگاشتن کتاب الحاوی» میدانست، دست از فعالیت برنداشت و تا آخر عمر شصتساله خود به معالجهی رایگان مردم ناتوان و بیمار در بیمارستان ادامه داد. بدون شک پزشکی و شیمی امروز مدیون تحقیقات و دستاوردهای رازی، این دانشمند ایرانی اهل ری است. باعث تاسف است که در سالروز مرگ او به این اشاره کنیم که به دلیل حمله مغولان به شهر ری و با خاک یکسان کردن آن هیچ اثری از آرامگاه او وجود ندارد و فقط میدانیم او در شهر زادگاه خود یعنی ری به خاک سپرده شده است.