تهاتر یا مبادله پایاپای
تهاتر یا مبادله پایاپای به هر نوع معامله‌ای می‌گویند که در آن دو کالا مستقیماً با یکدیگر مبادله شوند.
تهاتر یا مبادله پایاپای یک نوع روش معامله است که در آن کالاها یا خدمات به صورت مستقیم و بدون هیچ واسطه‌ای با کالا یا خدمات دیگر مبادله می‌شود و از هیچ نوع وسیله‌ای برای مبادله استفاده نمی‌شود. به عنوان مثال هیچ نوع پولی دریافت نمی‌شود.
این نوع مبادله یک حالت دوجانبه دارد البته احتمال سه‌جانبه بودن و چندجانبه بودن نیز وجود دارد. و در کشورهای پیشرفته به صورت همسان و متشابه در کنار نظام پولی آن کشور قرار می‌گیرد. البته معمولاً این حالت وجود دارد و کاربرد آن به صورت محدود می‌باشد.
مبادله کالا به کالا معمولاً در بحرانهای مالی و پولی به جای پول مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان روش دادوستد جایگزین پول می‌شود.
برای نمونه زمانی که پول رایج کشور به صورت غیر پایدار می‌شود (در حالت تورم و چرخه فروکشی قیمت‌ها) یا در زمانی که پول رایج کشور به صورت ساده غیر قابل دسترسی برای هدایت و انجام تجارت می‌باشد.
اقتصاددانان، ترجیح می‌دهند از واژه‌ی تخصصی‌تر ابزار مبادله یا Medium of Exchange استفاده کنند و تعریف تهاتر را به شکل زیر مطرح کنند:
تهاتر یا معامله پایاپای، معامله ای است که در آن ابزار مبادله مورد استفاده قرار نگیرد.
بر اساس این تعریف، حتی در صورتی که به صورت قراردادی، شاخصی غیر از سکه و پول به عنوان معیار سنجش مورد استفاده قرار گیرد، عملاً از فضای معامله تهاتری خارج شده‌ایم.
فرض کنید که یک باغ گردو، کودکان همه چیز را بر اساس گردو معامله می‌کنند. در ازاء صد گردو، غذا می‌گیرند و با چیدن یک درخت گردو، دویست گردو جایزه می‌گیرند و با ده گردو می‌توانند یک شیشه نوشابه بخرند. در اینجا نمی‌توانیم بگوییم که سیستم تهاتر وجود دارد. آنچه شکل گرفته، استفاده از گردو به عنوان ابزار مبادله است.
تهاتر خدماتی
تهاتر خدماتی به معامله‌ای گفته می‌شود که در آن خدماتی در عوض خدمات دیگر ارائه می‌شود. در این معامله، به طور مثال آنچه انتقال می‌یابد، کالا نیست بلکه شکلی از خدمات است. مانند خدمتی که یک معلم در قبال ویزیت یک پزشک انجام می‌دهد.
تهاتر در شرایط بد اقتصادی و کمبود نقدینگی
در شرایطی که اقتصاد جامعه با مشکلات زیادی مواجه است، بسیاری از کسب و کارها دچار مشکل شده یا به تعطیلی کشیده می‌شوند. در این زمان است که جایگاه مبادلات پایاپای از مدل خدماتی، می‌تواند یکی از راهکارها باشد.
مثلا در شرایطی که موسسات حمایتگر مانند بهزیستی یا کمیته امداد یا موسسات خیریه، نمی‌توانند بودجه لازم جهت تأمین نیازهای مددجویانشان را تأمین کنند، می‌توان با رایزنی با دستگاه‌های دیگر از طریق تهاتر با دستگاه‌های غیردولتی، امکان تهاتر و مبادله خدمات یا خدمات را فراهم کرد.
