هکر رشد یعنی چی؟
هک رشد عنوان یا عبارتیه که خیلی از ما شاید شنیده باشیم و خیلی ها هم احتمالا نه! البته حتی اونهایی که با این عنوان آشنایی دارند هم در مورد تعریف دقیقش ابهاماتی دارند. این مقاله سعی داره یک تعریف مشخص و جامع از هک رشد ارایه بده.
هک رشد داستانیه که با اسم یه کارآفرین و مشاور بازاریابی معروف به اسم شان الیس شروع میشه، شان الیس وقتی به کسب و کارها مشاوره میداد متوجه شد که نمیتونه جایگزینی مناسب برای نقش خودش پیدا کنه… رزومه های زیادی دریافت می کرد و خیلی هاشونم عالی بودن اما از نظر شان الیس نمیتونستن درک درستی از فرآیندها و سیستمهایی که اون برای بهبود شرکت ها درست کرده بود پیدا کنند. دلیل اصلی ان هم این بود که کاری که شان میکرد صرفا بازاریابی نبود..یا صرفا برنامه نویسی یا…. شان دنبال یه آدم با توانمندیهای چندگانه بود که نگاهش به مسایل با بازاریابان سنتی تفاوت داشته باشه چرا که دنیای امروز دنیای اینترنته و محصولات و خدمات خیلی عوض شدن.
یک هکر رشد صرفاً در نحوه پردازش و اجرای پروژه با یک بازاریاب یا مارکتر تفاوت داره. تمرکز هکرهای رشد روی پیدا کردن راههایی جدید برای حل مسایله، و مثلا فروش بیشتر تنها هدف اونها نیست، درحالی که فروشنده حرفه ای یا بازاریاب صرفا به دنبال فروش بیشتره. هکرهای رشد فکر و ذکرشون پیدا کردن راه های بهبوده، هر کاری که یک هکر رشد انجام میده باید منجر به بهبود و رشد بشه. اما رشد اصلا یعنی چی؟
مفهوم هک رشد:
رشد:
رشد و نمو به تغییرات پیدرپی و منظمی گفته میشود که از زمان تولد تا مرگ اتفاق میافتد. این تغییرات در ابعاد گوناگونی به وجود میآید و دارای الگو و نظم خاصیاست و دارای آثار بلند مدّتی در چرخه حیات میباشد. رشد فرآیندی کل گرا، مداوم و پیوسته است.
اگر بخواهیم کمی ساده تر بیان کنیم رشد یعنی بهبود مستمر و انطباق در شرایط مختلف محیطی. هرموقع چیز جدیدی یاد میگیریم رشد کردیم، هرموقع یه مشکل رو با صرف وقت و انرژی کمتر به انجام میرسونیم یعنی رشد داشتیم. و خلاصه هر جایی بهتر از قبل عمل کردیم، فکر کردیم یا یادگرفتیم یعنی داریم رشد میکنیم.
خب حالا که یکم با مفهوم رشد بیشتر و بهتر آشنا شدیم(که البته این خودش یجور رشده😊) بیاید یه تعریف از هک هم ارایه بدیم:
هک:
رخنه یا هک به معنی سود بردن از یک روش سریع و هوشمندانه برای حل یک مشکل میباشد که بیشتر با رایانه و سیستمهای رایانهای تعریف میشه اما محدود به دنیای رایانه ها نمیشه و توسط افراد با تخصصهای گوناگون در زمینههایی از قبیل موسیقی، نقاشی و… نیز به کار میرود که به معنی دگرگونیهای هوشمندانه و خلاقانه فرد در آن زمینه میباشد.
اما هک رشد دقیقا چیه؟ آیا با ترکیب این دوتا تعریف میتونیم به تعریف هک رشد رسید؟
جواب این سوال هم بله است هم خیر! با ترکیب این دوتا تعریف میتوانیم به یه هاله ای از تعریف هک رشد برسیم ولی تعریف دقیقش نه، اصلی ترین دلیلشم اینه که وقتی دوتا چیز رو با هم ترکیب میکنیم تبدیل به یک موجودیت از جمع ویژگیهای آن دو نمیشه و ویژگیهایی در این موجودیت جدید شکل میگیره که در والد آنها نبوده. هک رشد هم مستثنی نیست. با این وجود ما یک تعریف تقریبی از هک رشد ارایه میکنیم:
هک رشد:
یک نظام فکری و اجرایی است که به دنبال یافتن فرصتهای بهبود در هر جنبه از کار است. توسعه روشها و سامانه هایی که مشکلات را پیدا کرده و برای حل آنها راهی نوآورانه ارایه میدهد مهمترین رویکرد در هک رشد است.
تا اینجای کار تونستیم یکم ذهن شما رو به مفاهیم رشد و هک رشد نزدیک کنیم حالا میخواهیم بریم سراغ کاربرد اون.
اگر صاحب یک کسب و کار نوپا یا اصطلاحا استارتاپ باشید یا یک سازمان بزرگ و شکل گرفته، همیشه به یه نفر احتیاج هست که شرایط موجود شما رو بررسی و تحلیل کنه و دنبال حل مشکلات و بهبود عملکرد باشه. به این نقش میگن “هکر رشد”.
اگه فروش شما دچار افت شده و دارید سهم بازار رو از دست میدید، اگه هزینه هاتون بالا رفته و نمیتونید کنترلش کنید، اگر نیروهاتون دارن بی انگیزه میشن یا سازمانتون رو ترک میکنند، اگه برای انجام کارهاتون وقت و انرژی زیادی مصرف میکنید شما به یک هکر رشد احتیاج دارید!
همون طور که اول مقاله گفتیم شان الیس هم دنبال یه دیجیتال مارکتر نبود یا یه فروشنده ی حرفه ای، بلکه دنبال فردی با تواناییهای چندرشته ای و میان رشته ای بود. همه هکرهای رشد دارای مجموعه تواناییهای یکسانی نیستن ولی باید یه حداقلهایی رو داشته باشند:
هک رشد به چه تواناییهای احتیاج دارد؟ ما در اینجا به اصلی ترین توانمندیهای مورد نیاز یک هکر رشد مختصرا اشاره میکنیم:
- آمار: دنیای امروز دنیای اطلاعات، داده ها و آمار است. بدون آمار وتحلیلهای عددی ما مانند راننده ای با چشمان بسته هستیم که شانس زنده ماندمان بسیار کم است، چه برسد به اینکه به مقصد برسیم یا رشدی حاصل کنیم. یک هکر رشد باید آمار و علم آمار را تا حدودی بداند تا بتواند تصمیماتی بهتر با ریسک کمتر بگیرد. یادمان باشد که همیشه داده-محور(Data-driven) کار کنیم.
- برنامه نویسی: با ظهور اینترنت دنیای کسب وکار دچار تحولی عظیم شد، توانایی درک برنامه های کامپیوتری و ارتباط موثر با تیم فنی جز نیازمندیهای هک رشد است. لازم نیست یک هکر رشد تمام جزییات برنامه نویسی را بداند یا به یک زبان برنامه نویسی کاملا مسلط باشد فقط باید بتواند برنامه ها و عملکرد آنها را بفهمید و تغییرات کوچکی ایجاد کنید. به علاوه برنامه نویسی میتواند برای تحلیل دادهها نیز موثر واقع شود.
- مدلسازی و کار با اکسل: نرم افزار اکسل مایکروسافت یکی از محبوبترین محصولات این شرکت است که از محاسبات سادهی مالی تا تهیه فرمها و تحلیل روندهای آماری و مالی را پوشش میدهد. این ابزار برای تهیه گزارشات و درک عمیقتر مجوعه دادهها به درد هک رشد میخورد.
- تحلیل: تفکر تحلیلی و دانستن ابزارهای متناسب با آن برای هک رشد یک نیاز اولیه است، شما باید بدانید که چه کسانی از صفحات شما در اینترنت بازدید میکنند، از کجا هستند، با چه ابزاری:موبایل یا کامپیوتر شخصی، کدام بخشها را بیشتر بررسی کردهاند. ابزارهای پیشین مانند اکسل و زبانهای برنامه نویسی به این کار کمک میکنند ولی میتوان از پلتفرمها و ابزارهای تخصصیتری که در این حوزه کار میکنند استفاده کرد چرا که هم سادهتر هستند و هم اطلاعات بسیار بیشتری در اختیار کاربر میگذارند.
- تحقیقات آنلاین: یک هکر رشد باید بتواند دادههای رقبا، رفتار مشتریان، روندهای بازار و… را استخراج و سپس تحلیل کند، ابزارهای آنلاین مجانی و پولی بسیاری برای این کار وجود دارد که هکرهای رشد میتوانند از آنها استفاده کنند.
هک رشد عنوانی پر زرق و برق برای دریافت حقوق بیشتر نیست!
هک رشد جایگزینی برای بازاریابی (سنتی و دیجیتال) نیست!
هک رشد از بازاریابی مهمتر یا کم اهمیتتر هم نیست!
درک درست از لزوم وجود هک رشد منجر به ایجاد بهبودهایی چشمگیر در حوزههای گوناگون میشه. یادمون باشه که هک رشد یک تفکر و یجور رویکرده و نه صرفا یک نقش یا یه فرد و یا حتی یک سری ابزار. یک هکر رشد همیشه دنبال رشد و بهبوده و برای همین هم تعریف کردن هک رشد اگر نگیم نشدنیه باید بگیم خیلی سخته، چون مدام در حال رشد کردن و تکامل و بهبوده.
امیدوارم این مطلب به درد شما خورده باشه. موفق باشید😊.