چشم کودکان ،قسمت اول: معاینات روتین چشم کودکان، تاثیر آلودگی هوا بر چشم کودکان و محافظت از چشم کودکان در مقابل اشعه UV
چشم کودکان نیاز به مراقبت و معاینات روتین دارد. برای آشنایی بیشتر مطالبی در ادامه می‌آوریم.
مطالب مربوطه برگرفته از سایت بیمارستان و مراکز فوق تخصصی چشم پزشکی نور است.
معاینات روتین چشم کودکان را جدی بگیریم
بچه‌دار شدن یعنی پذیرفتن بار مسئولیت یک فرشته کوچولو
که روز به روز، وزن زیاد می‌کند، قد می‌کشد، از دنیای پیرامونش نکته‌ها می‌آموزد و امیدوار و گاه غصه‌دار می‌شود.
از جنبه معنوی و روحی وظیفه سنگین پدر و مادر شدن که فاکتور بگیریم،
می‌رسیم به وظیفه نگهداری فیزیکی و توجه به جسم این فرشته‌های کوچولو.
چشم هم که دریچه جان و جهان است و به مراقبت و توجه کامل نیاز دارد.
راه دور نمی‌رویم و در بیمارستان نور با دکتر “سپیده توکلی‌زاده” متخصص چشم کودکان گپی مختصر می‌زنیم.
۶ ماه و ۳ سالگی را از یاد نبرید
وی معاینه چشم بدو تولد کودکان را بیشتر برای بررسی بیماری‌های آب مروارید یا آب سیاه مادرزادی و اختلالات مادرزادی شبکیه مؤثر می‌داند و درباره معاینات روتین چشم کودکان می‌گوید:
«معاینات روتین چشم کودکانی که در زمان طبیعی متولد می‌شوند، باید در ۶ ماهگی انجام شود
و پس از آن برای بررسی انحراف، تنبلی چشم و عیوب انکساری در ۳ سالگی باید مورد معاینه قرار گیرند.
در این سن قدرت بینایی کودک به حدی تکامل پیدا می‌کند که اظهارنظر درباره وجود یا نبود انحراف، با اطمینان بیشتری همراه است.»
سومین دوره ضروری برای معاینه، سن قبل از ورود به دبستان است
که خوشبختانه با اجرای طرح سنجش بینایی، در کل کشور غربالگری انجام می‌شود.
این چشم‌پزشک می‌افزاید:
«علایم درباره عیوب انکساری کودکان با بزرگسالان یکسان نیست.
به عبارت ساده‌تر در علم چشم‌پزشکی به کودک به عنوان یک بالغ کوچک شده نگریسته نمی‌شود.
وجود عیب انکساری در بچه‌ها تا حدی، در سیر تکاملی چشم طبیعی است
و تا ۷ سالگی با رشد کودک، بخش قابل توجهی از آنها، اصلاح خواهد شد
بنابراین عینک، جز در موارد خاص و طبق قوانین علمی تعیین شده تجویز نمی‌شود.»
کدام بچه‌ها باید ۳ ماه یکبار معاینه شوند؟
البته طبق گفته این متخصص از آنجا که همکاری کودکان با چشم‌پزشک با افزایش سن، بیشتر و بهتر می‌شود،
معاینه در سنین پایین، بی‌ثبات و کمتر قابل اطمینان است.
اما در صورت وجود شواهد عیوب انکساری، بیشتر اوقات باید کودک را ۳ ماه یکبار تحت‌نظر گرفت
و معاینه را تکرار کرد تا از وجود عیب انکساری، عدد و مقدار آنها مطمین شد.
در این معاینات ۳ ماهه که تا ۷ سالگی انجام می‌شود
ممکن است قوه بینایی سیر طبیعی خود را طی و عیوب انکساری کاهش پیدا کند
و کودک به عینک نیاز نداشته باشد.
در این دوره سنی فقط تحت‌نظر گرفتن کودک به دلیل جلوگیری از تنبلی چشم و سیر طبیعی تکامل قوه باصره حایز اهمیت است.
دکتر توکلی‌زاده با یادآوری طرح سنجش بینایی کودکان پیش از ورود به مقطع دبستان می‌افزاید:
«در این طرح کودکان مشکوک به تنبلی و عیوب انکساری چشم به مراکز تخصصی چشم‌پزشکی ارجاع می‌شوند تا تحت معاینه کامل قرار گیرند.
در صورت وجود عیوب انکساری با شماره‌های بالا و انحراف در چشم در این مقطع سنی، بلافاصله عینک تجویز
و برحسب وجود یا نبود تنبلی چشم توأم با عیوب انکساری درمان خاص آغاز می‌شود.»
نکته:
اگر والدین دارای عیوب انکساری بالا هستند، کودک حتماً باید از بدو تولد مورد معاینه و پایش بینایی قرار گیرد
تا خدای ناکرده مشکلی برای چشم‌های ظریف و زیبایش پیش نیاید.
تاثیر آلودگی هوا بر چشم کودکان چیست؟
همان طور که می دانید شایع ترین مشکلات در خردسالان و کودکان – غیر از تنبلی و شماره چشم – بیماری های چشمی از جمله آلرژی، خشکی، قرمزی و خارش چشم است
که معمولا دو نوع دارد.
یکی در فصل بهار ظاهر می شود که به آلرژی بهاره معروف است
و برخی در تمام سال به ویژه پاییز و زمستان وجود دارد که به آنها آلرژی سالیانه می گویند.
برای آنکه چشم بتواند مواد آلرژیزا را تمیز کند نیاز به یک سیستم اشکی خوب دارد
که معمولا در بچه ها این مسیله چندان خوب نیست و در بعضی قسمت ها ضعیفتر از حد نرمال است.
آلودگی های هوا باعث می شود چشم کودکان و خردسالان بیشتر از بزرگسالان به علایم آلرژی زا واکنش نشان دهد.
به طور خاص مکانیزم های آلرژیزایی شامل آلاینده هایی است که روی سطح چشم رسوب می کند
و باعث می شود چشم بچه ها به آنها حساسیت نشان دهد.
مسئله بعدی خشکی چشم است که خفیف می باشد.
وقتی چشم خشک می شود اشک قدرت شویندگی و پاک کنندگی خود را از دست داده و مواد آلرژی زا در چشم باقی می ماند،
از اینرو واکنش های شدیدتری نشان می دهد.
توصیه:
در فصل پاییز و زمستان که هوا خیلی آلوده است خانواده ها حتی المقدور بچه ها را بیرون نبرند تا شرایط عادی شود؛
بهتر است آنها در محیط بسته بمانند و تا حد امکان از بازکردن پنجره ها اجتناب شود.
همچنین در منزل باید رطوبت به اندازه کافی وجود داشته باشد.
بهتر است در این فصل بچه ها از تبلت، موبایل و رایانه کمتر استفاده کنند تا خشکی چشم آنها افزایش نیابد.
اگر یک زمانی چشم شان خیلی قرمز شد یا خارش داشت یا احساس خشکی شدید داشتند
آنها چشم خود را به شدت می مالند یا تند تند و پشت سر هم پلک می زنند در این حالت باید به چشم پزشک مراجعه شود.
محافظت از چشم های کودکان در مقابل اشعه UV
مطالبی که لازم بود شما دوستان در مورد عینک آفتابی بدانید و خطراتی که اشعه UV برای چشم‌ها ایجاد می‌کند، طی دو هفته اخیر به اطلاع‌تان رساندیم.
امروز بر این نکته تأکید داریم که خطرها و عوارض اشعه UV روی چشم نوزادان و کودکان بیشتر از بزرگسالان است،
علت این موضوع هم شفاف‌تر بودن عدسی چشم در این گروه می‌باشد.
پس باید از کودکان در برابرآفتاب (چه در زمستان و چه تابستان) بیشتر محافظت کنیم.
نکاتی که باید به آن توجه کرد:
بنابراین هنگامی که کودک خود را به فضای آزاد می‌برید لطفاً به نکته‌های زیر توجه کنید.
به کودک آموزش دهید که هرگز به طور مستقیم به خورشید نگاه نکند.
کودک باید برای استفاده از عینک آفتابی متقاعد شود؛ پس به او اجازه دهید مدل عینک را با سلیقه خودش انتخاب کند.
اگر کودک شما عینک آفتابی را تحمل نمی‌کند، برای محافظت از اشعه UV باید از یک کلاه لبه‌دار مناسب استفاده کند.
استفاده از عینک‌های آفتابی و کلاه را حتی در روزهای ابری به کودک یادآوری کنید،
زیرا بخش عمده‌ای از اشعه نور خورشید در این روزها از بین ابرها عبور می‌کند.
بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ عصر کودک را دور از نور خورشید نگهدارید.
کودکان کمتر از ۶ ماه باید از مواجهه با نور مستقیم خورشید دور باشند،
در صورتی که کودک خود را به هوای آزاد می‌برید از سایه‌بان یا چتر استفاده کنید.
با توجه به اینکه کودکان همواره والدین خود را الگو قرار می‌دهند،
حتماً در هنگام بیرون رفتن از منزل از عینک آفتابی و کلاه استفاده نمایید.
توصیه می کنیم مطالب زیر در مورد سلامتی چشم را هم بخوانید:
عینک آفتابی و واقعیت ها و نکاتی جالب و شگفت انگیز درباره آن
عینک چه کاربردی دارد و معیار های انتخاب قاب (فریم) عینک مناسب کدامند؟
