قسمت اول: عکاسی پرتره چیست؟
عکاسی پرتره که امروزه علاقه‌مندان بسیار دارد، شاخه‌ای از عکاسی است با محوریت انسان و تکیه بر خصوصیات ظاهری و شخصیتی‌اش. در این نوع عکاسی، عکاس رابطهٔ عمیقی با سوژه برقرار می‌کند و سپس او را به مخاطب می‌شناساند. پرتره‌های معروف و تاثیرگذار در دنیا کم نیست، شاید اکثر شما پرترهٔ مشهور دختر افغان با چشم‌های سبز حیرت انگیزش یا پرترهٔ اینشتین با دستهای قلاب شده در هم را دیده باشید. در حقیقت چهرهٔ اغلب مشاهیر دنیا با بهترین پرتره‌هایشان در ذهن ما جاودان شده است. عکاسی پرتره را می‌توان با دوربین‌های عکاسی و حتی گوشی‌های موبایل انجام داد اما جدای بحث تکنیکی‌اش آنچه باید به عنوان اصل در نظر گرفت، نشان دادن درونیات سوژه است و نه صرفا تصویر او. در حقیقت هدف این نوع عکاسی این است که نگاه مخاطب را از ظاهر سوژه به باطن آن بکشاند. پس قبل از گرفتن پرتره اول به این فکر کنید که کدام بعد شخصیتی سوژه را می‌خواهید نمایان کنید.
اما معنی پرتره چیست؟ پرتره (Portrait) در اصل کلمه‌ای فرانسوی است به معنی به تصویر کشیدن یا نمایش دادن انسان و ویژگی‌های ظاهری و شخصیتی‌اش از طریق نقاشی، طراحی، مجسمه‌سازی، عکاسی و غیره. تصویری عمومی و کلی که انسان هم در آن حضور داشته باشد پرتره محسوب نمی‌شود چرا که در پرتره انسان باید موضوع اصلی باشد. پس اگر از دوستتان که آن طرف رودخانه کنار درخت و سنگ و گل و بلبل ایستاده عکس بگیرید جسارتا این پرتره نیست.
کلمهٔ پرتره به ندرت برای تصویر کردن یک حیوان استفاده می‌شود گرچه گاهی برای نشان دادن ویژگی‌ها، خلق و خو و علایق سوژهٔ انسانی، حیوانات هم در کادر تصویر قرار می‌گیرند. بسیاری از پرتره های شخصیت‌های مشهور دنیا، آنها را کنار حیوانات خانگی‌شان نشان می‌دهد؛ نوع ارتباط سوژه با حیوان و حتی خصوصیات حیوان و گونهٔ آن می‌تواند ابعادی از شخصیت او را آشکار کند. پرتره انواع گوناگون دارد؛ اگر چند شخص به تصویر کشیده شوند، پرترهٔ گروهی نامیده می‌شود و اگر خالق اثر، خود را به تصویر بکشد اثرش اوتوپرتره (Autoportrait) است. با این حساب همین سلفی خودمان هم اگر قواعد را رعایت کند اوتوپرتره محسوب می‌شود.
پرتره سازی هنری کهن است و مجسمه، طراحی و نقاشی‌های پرترهٔ بسیاری متعلق به اعصار قدیم یافت شده است. اما ظهور این سبک در عکاسی به اواسط قرن ۱۹ میلادی یعنی تقریبا از ۱۸۵۰ به بعد بر می‌گردد و عکس‌های پرتره به خاطر قیمت بسیار ارزان‌تری که نسبت به پرتره‌های نقاشی داشت طرفداران بسیاری پیدا می‌کند.
عکاسی پرتره با اینکه در ظاهر ساده به نظر می‌رسد پیچیدگی‌های تکنیکی و هنری بسیاری دارد. یک عکاس پرتره می‌تواند با استفاده از نور، رنگ، کادربندی، دکور و اکسسوار، حالت چهره، زاویهٔ دوربین، لنز و بسیاری عوامل دیگر پیام و منظور خود را به مخاطب انتقال دهد و از یک سوژهٔ معمولی شاهکار هنری بیافریند.
در این سری مطلب علاوه بر نکات تکنیکی دوربین های حرفه‌ای، به شگردها و ترفندهای عکاسی پرتره با گوشی موبایل نیز می‌پردازیم. همچنین برای عکاسی پرتره در شب، در خانه، در طبیعت و حتی گرفتن عکس پرتره از کودک نیز راهکارهای جالب توجهی داریم. از بعد هنری هم نکاتی راجع به انتخاب سوژه، چگونگی به تصویر کشیدن آن و انواع ژست عکاسی پرتره برایتان می‌گوییم. سری مطالب آموزش عکاسی پرتره را با ما دنبال کنید تا در نهایت، البته با کمک ذوق و هوش و خلاقیت شخصی خودتان، به یک عکاس پرترهٔ حرفه‌ای و همه فن حریف تبدیل شوید.
