دانشنامه امام حسین علیه السلام (معرفی)
دانشنامه امام حسین (ع) چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت با پیشرفت ابزارهای رسانه‌ای، امروزه مردم به جای رجوع به کتاب‌ها به رسانه‌های دیجیتال مراجعه می‌کنند. در این راستا دانشنامههای اینترنتی منابعی هستند برای آگاهی بخشی در موضوعات مختلف، این منابع محتوا را دقیق، قابل اعتماد، موثق، مستند، فارغ از دیدگاه‌ها و تفسیرهای شخصی و غیر جانب‌دارانه در اختیار مخاطبین خود می‌گذارند و به علت آنکه در بستر فضای مجازی هستند به آسانی قابل دسترس هستند. بنابراین اگر به دنبال آشنایی با مطلبی باشیم دانشنامههای اینترنتی می‌توانند از بهترین منابع برای مراجعه باشند.
دانشنامه اینترنتی امام حسین (ع) به دلیل اهمیت ویژه‌ی امام حسین (ع) و واقعه تراژیک عاشورا در بین شیعیان راه اندازی شد تا به بررسی جامع و همه‌جانبۀ زندگی امام حسین (ع) بپردازد و تمام موضوعات مختلفی که در نسبت با امام حسین (ع) تعریف می‌شوند را به همگان معرفی کند. در واقع دانشنامه امام حسین (ع) قصد دارد از میراث اصیل تشیع حفاظت کند. رویکرد دانشنامه امام حسین (ع) در راه‌اندازی ویکی حسین (دانشنامه اینترنتی امام حسین علیه‌السلام) نشر محتوا در بیشتر رده‌های علمی همچون ادبیات، تاریخ، علوم اجتماعی هنر و غیره مبتنی بر شیوه‌های علمی منطبق با سایر دانشنامههای معتبر در بستر فضای مجازی و به زبان‌های مختلف است.
یکی از دغدغه‌ها اصلی برای پیشبرد دانشنامه امام حسین (ع) نشر مطالب با رویکردی علمی-دانشگاهی و بر اساس منابع مستند و بدون جانب‌داری و فارغ از وابستگی به عقاید گروهی خاص است و با پوشش دهی زبان‌های مختلف. درواقع پوشش زبان‌های مختلف در ویکی حسین از اهداف بسیار مهم آن شمرده می‌شود زیرا در زبان‌های دیگر درباره امام حسین (ع) و مفاهیم مرتبط با ایشان محدودیت محتوایی وجود دارد یا محتوا اعتبار و صحت لازم را ندارد. لذا هدف نهایی دانشنامه امام حسین (ع) این است که در آینده اگر مخاطبی به هر زبان، موضوع مرتبط با امام حسین (ع) را جست‌وجو کند حتماً مطلبی مستند و معتبر و بدون جانب‌داری در این دانشنامه وجود داشته باشد و این مطلب در صفحات جست‌وجویی مثل گوگل و غیره به نمایش درآید.
اکنون دانشنامه تخصصی امام حسین (ع)، به عنوان اولین دانشنامه اینترنتی که به صورت تخصصی به ارائه مدخل‌هایی مرتبط با امام حسین (ع) و فرهنگ حسینی می‌پردازد، با حمایت موسسه فرهنگی تبلیغی زیتون، از ماه محرم سال ۱۳۹۵ فعالیت خود را آغاز کرده است و در رده‌های علمی همچون ادبیات، جغرافیا، هنر، تاریخ، ادیان و مذاهب و علوم اجتماعی به عرضه آثار علمی خواهد پرداخت و امیدوار است به مهم‌ترین منبع اینترنتی برای عموم علاقه‌مندان و نیز پژوهشگران این عرصه تبدیل گردد. مدخل‌های این دانشنامه اساساً از منظر ارتباط با امام حسین (ع) و فرهنگ حسینی، برجسته‌سازی شده‌اند و دائماً بر کیفیت و تعداد آنها افزوده می‌شود.
دانشنامه امام حسین (ع) و نمونه از یک مدخل آن
در ادامه گوشه ای از مدخل «حسین بن علی» که در این دانشنامه وجود دارد به عنوان نمونه آورده شده است:
نسب
به اتفاق همه منابع، نام و نسب او حسین بن علی بن ابی‌طالب بن عبدالمطلب بن هاشم است. جد مادری‌اش پیامبر اکرم صلی‌اللّه علیه‌وآله‌وسلم، پدرش امیرمؤمنان على علیه‌السلام و مادرش فاطمه سلام اللّه علیها دختر رسول خداست. پیامبر او را به نام پسر دوم هارون، شَبیر، حسین نامید . بنابر برخى روایات، امام على دوست داشت که او را حرب بنامد، اما در نام‌گذارى بر پیامبر پیشى نگرفت . بنابر روایات دیگر، نخست امام به نام عمویش، جعفر طیار ــکه در آن زمان هنوز در حبشه بودــ جعفر نامیده شده بود، اما پیامبر نام او را به حسین تغییر داد. اما بنابر روایات شیعى، پیامبر بدواً و پیش از آنکه نامى براى او انتخاب شود نام حسین را به امر خدا بر آن حضرت نهاد. در برخى روایات تأکید شده است که نامهاى حسن و حسین از اسامى بهشتى بوده و پیش از اسلام سابقه نداشته‌اند. کنیه امام حسین در تمام منابع ابوعبداللّه ذکر شده، اما خصیبى کنیه‌اش را نزد خاصه ابوعلى دانسته است. به امام حسین (ع) القاب فراوانى نسبت داده شده که بسیارى از آنها با القاب برادرش، امام حسن (ع)، مشترک است. از القاب خاص امام، زکى، طیب، وفىّ، سید، مبارک، نافع، الدلیل على ذات‌اللّه، رشید، و التابع لمرضاةاللّه بوده است. ابن‌طلحه شافعى لقب زکى را مشهورتر از دیگر القاب و لقب سید شباب أهل‌الجنه را مهم‌ترین آنها دانسته است. در پاره‌اى از احادیث امامان شیعه نیز امام حسین (ع) با لقب شهید یا سیدالشهداء خوانده شده است. در برخى متون ادبى و تاریخىِ متعلق به سده‌هاى چهارم به بعد براى امام حسین لقب امیرالمؤمنین نیز یاد شده است، که با توجه به اینکه آن حضرت هیچگاه خلافت ظاهرى نیافت، در خور توجه است.
ولادت و شهادت
در اینکه زادگاه امام حسین (ع) مدینه است، اختلافى نیست. سال تولد او را نیز سال سوم، چهارم، پنجم و ششم هجرى ذکر کرده‌اند. روز ولادت وى، بنابر قول مشهور، سوم شعبان بوده است، اما برخى، زادروز امام را آخر ربیع‌الاول، پنجم ماه شعبان یا یکى از نخستین شبهاى ماه شعبان نوشته‌اند. بنابه روایتى، امام در غروب پنج‌شنبه متولد شد. فاصله تولد امام حسین و امام حسن را شش ماه و ده روز، ده ماه و بیست و دو روز و یک سال و ده ماه گزارش کرده‌اند.پس از تولد، پیامبر همان آدابى را براى او به جا آورد که درباره حسن بن على انجام داده بود، مانند گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد و عقیقه کردن. به نوشته ابن‌سعد، امّفضل، به امر پیامبر، دایگى امام را برعهده گرفت و بدین ترتیب امام برادر رضاعى قُثم‌بن عباس، که او نیز شیرخواره بود، گردید . اما کلینى روایاتى نقل کرده است که بنابر آنها امام حسین (ع) از هیچ زنى، حتى مادرش فاطمه زهرا (س)، شیر نخورد. امام حسین (ع) در دهم محرّمِ سال ۶۱ هجرى در سرزمین نینوا در عراق به شهادت رسید. روز شهادت امام را جمعه، شنبه، یکشنبه و دوشنبه گزارش کرده و در این میان روز جمعه را قول صحیح و مشهور شمرده‌اند. ابوالفرج اصفهانى قول شهادت امام در روز دوشنبه را قولى شایع میان مردم دانسته و آن را از نظر محاسبات تقویمى مردود شمرده است. سن امام را به هنگام شهادت ۵۶ سال و پنج ماه، ۵۷ سال و پنج ماه و ۵۸ سال ذکر کرده‌اند.
